Spór o piękno muzyki. Wprowadzenie do kultury muzycznej XX i XI wieku – tłumaczenie na język angielski i publikacja książki. (konkurs 10, Moduł: Uniwersalia 2.1)
NPRH/U21/SP/495361/2021/10
Książka „Spór o piękno muzyki. Wprowadzenie do kultury muzycznej XX i XXI wieku” ma charakter interdyscyplinarny i przedstawia spór „wokół piękna” w sztuce ubiegłego wieku. Jest syntezą różnorodnych zjawisk artystycznych i postaw estetycznych kompozytorów, syntezą uwzględniającą kontekst ideowy i społeczny tworzonej w XX i XXI wieku muzyki. Zaproponowana konstrukcja historiograficzna opiera się na założeniu, że ową różnorodność zjawisk artystycznych i postaw estetycznych można interpretować w relacji do idei piękna, zdominowanej w XX wieku przez rozmaite ideologie. Za początek owej historycznej konstrukcji przyjęto narastający u schyłku XIX wieku kult Wagnera i szeroką akceptację jego wizji sztuki związanej z pojęciem Zukunftsmusik (muzyka przyszłości). Książka podzielona jest na dwie części. W pierwszej części zatytułowanej „W stronę modernizmu” przedstawione są m.in. spory na temat modelu kultury muzycznej w latach międzywojennych, inspirowane przez koncepcję muzyki narodowej oraz współczesnej (tzw. postępowej). Uwzględniono także problemy związane z życiem muzycznym naznaczonym w okresie powojennym cieniem „żelaznej kurtyny”, dzielącym świat sztuki na „zniewolony”(przez ideologię socrealizmu) oraz „wyzwolony” (przez sztukę awangardową). Scharakteryzowano także postawy estetyczne i walory warsztatu kompozytorskiego czołowych twórców muzyki, także polskich. Pierwszą część zamyka rozdział, w którym zaprezentowane są kwestie związane z rozwojem techniki umożliwiającej tworzenie i funkcjonowanie muzyki elektroakustycznej oraz muzyki filmowej. W części drugiej zatytułowanej „W okowach płynnej nowoczesności”, dyskutowane są m.in. problemy dotyczące tzw. muzyki popularnej oraz twórczości muzycznej określanej w krytyce artystycznej takimi terminami jak “nowy romantyzm” czy „new simplicity vs. new complexity”. Omawiane są różnorodne propozycje twórcze naznaczone z jednej strony akceptacją idei „różnorodności” i tzw. „nową duchowością” z drugiej zaś - próbami powrotu do sztuki wpisanej w Biblijną koncepcję świata jako kosmosu, ładu i harmonii. Podjęto m.in. próbę opisania fenomenu twórczego Stockhausena, Pendereckiego czy Lutosławskiego, oraz zasygnalizowano istotne we współczesnej humanistyce pytania i problemy związane z dyskursem o muzyce we współczesnej kulturze cyfrowej.
Dofinansowanie: 124.983,00 zł
Całkowita wartość: 124.983,00 zł
Data podpisania umowy: 11.3.2022
Somatopoetyka - afekty - wyobrażenia (konkurs 11, Moduł: Uniwersalia 2.1)
NPRH/U21/SP/508474/2021/11
Celem projektuest wydanie w wydawnictwie zagranicznym książki Anny Łebkowskiej Somatopoetyka – afekty – wyobrażenia. Literatura XX i XXI wieku w wersji anglojęzycznej. Publikacja wyrosła z przekonania o konieczności przyjrzenia się tym sferom współczesnej refleksji humanistycznej, które łączą się w istotny sposób z przemianami w literaturze ostatnich dziesięcioleci. Autorka podąża szlakiem literaturoznawczym i antropologiczno-kulturowym, koncentrując się na trzech kategoriach: soma, afekt i wyobrażenie. Somatopoetyka skupia się na tych propozycjach literaturoznawczych, które przyczyniają się do otwarcia nowych możliwości badawczych i pozwalają uniknąć popadnięcia w binarny podział na to co cielesne i to co rozumowe/duchowe. Ukazuje dylematy, jakie wiążą się z kategorią cielesności, a uwidaczniają się - na przykład - w relacji między kulturową somatyzacją świata a ciałem czytanym przez kulturę. Autorka bada relacje między aktem twórczym a jego aspektem afektywnym w prozie Nabokova, Pereca, Marguerite Duras i innych. Skupia się na takim akcie pisania/tworzenia, który ukazany zostaje jako nieusuwalnie powiązany z afektem działającym przez wytrącenie z potocznego biegu rzeczy. Następny rozdział Wstyd i niebyt poświęca kategorii wstydu i jej powiazaniom z dążeniem do nieistnienia, w różnych postaciach obecnych w prozie współczesnej. W tej części bada też eksperymenty narracyjne prozy najnowszej, w szczególności grę zaimkami osobowymi (m.in. twórczość Dukaja).
Dofinansowanie: 59.793,00 zł
Całkowita wartość: 59.793,00 zł
Data podpisania umowy: 8.4.2022
Dzieła wszystkie Klaudiusza Klaudiana, polski przekład wraz z opracowaniem (konkurs 10, Moduł: Uniwersalia 2.2)
NPRH/U22/SP/495037/2021/10
Przedmiotem niniejszego projektu jest przygotowanie pierwszego polskiego przekładu (wraz z obszernym monograficznym opracowaniem i komentarzem) wszystkich zachowanych dzieł ważnego późnoantycznego poety Klaudiusza Klaudiana (floruit 395-404), działającego na dworze cesarzy Teodozjusza i Honoriusza. Wydanie zostanie przygotowane w dwóch tomach obejmujących razem 58 arkuszy wydawniczych tekstu i po okresie dwuletniej karencji zostanie udostępnione w otwartym dostępie w Repozytorium UJ i innych otwartych bazach. Projekt zakłada odbycie kilku kwerend zagranicznych w bibliotekach we Włoszech, w Wielkiej Brytanii i Niemczech, jak również zakup literatury potrzebnej do jego realizacji, która stanie się częścią księgozbioru biblioteki Zakładu Historii Starożytnej i Bizancjum w Instytucie Historii UJ.
Dofinansowanie: 242.684,00 zł
Całkowita wartość: 242.684,00 zł
Data podpisania umowy: 6.5.2022
Edycja naukowa dzieł poetyckich Blozjusza Emiliusza Drakoncjusza i pomniejszych autorów z jego kręgu: przekład i opracowanie (konkurs 9, Moduł: Uniwersalia 2.2)
0223/NPRH9/H22/88/2021
Na twórczość poetycką Drakoncjusza składają się dzieła o tematyce tak chrześcijańskiej, jak świeckiej, inspirowanej tradycją i mitologią klasyczną. Wśród tych pierwszych największy i najważniejszy utwór, Pochwały Boga, to poemat laudacyjny, a Zadośćuczynienie — rodzaj elegii przebłagalno-lamentacyjnej pisanej w więzieniu do króla wandalskiego, Guntamunda. Natomiast grupę utworów 'świeckich' stanowią miniaturowe eposy mitologiczne, dwa epitalamia oraz wierszowane przemówienia. Carmina christiana skomponował Drakoncjusz w szczególnej dla siebie sytuacji, jako afrykański Rzymianin-katolik prześladowany przez władcę-Wandala i arianina, dlatego stanowią one niezwykłe świadectwo literackie i duchowe. To poezja wysokiej próby będąca zarazem głosem w dyskusji teologicznej, swoistym credo autora. Jednak również, carmina profana są pełne wirtuozerii formalnej, subtelnych aluzji i gry słowem — zwłaszcza terminologią prawniczą, świetnie znaną poecie, z zawodu sędziemu prokonsularnemu w Kartaginie. Mit, w ujęciu Drakoncjusza, staje się metaforą współczesności, co więcej, poddany zostaje ocenie moralnej, która de facto zamienia się w ocenę standardów etycznych cywilizacji klasycznej. Sam zaś poeta przemawia do nas niczym świadek swojego czasu: schyłku antyku, gdy świat rzymski spotyka się z barbarzyńskim. Chociaż Drakoncjusz uznawany jest przez badaczy literatury późnego antyku za jednego z najważniejszych poetów łacińskich tej epoki, u nas pozostaje właściwie nieznany, z uwagi na brak całościowego przekładu niedostępny szerszym kręgom polskiej humanistyki.
Dofinansowanie: 139.355,00 zł
Całkowita wartość: 139.355,00 zł
Data podpisania umowy: 2.6.2022
Biblioteka Jagiellońska - opracowanie dziejów od 1918 do 2003 (konkurs 10, Moduł: Dziedzictwo Narodowe)
NPRH/DN/SP/494987/2021/10
Projekt zakłada przeprowadzenie badań, których przedmiotem są dzieje, organizacja, działalność oraz rola Biblioteki Jagiellońskiej w kulturze, nauce i oświacie polskiej w latach 1918-2003. Po odzyskaniu niepodległości , a następnie w pierwszych latach po II wojnie światowej Biblioteka Jagiellońska była największą książnicą w Polsce. Biblioteka Jagiellońska przez cały czas swojej działalności począwszy od połowy XIX wieku spełniała i spełnia rolę nie tylko biblioteki uniwersyteckiej ale także rolę skarbnicy dziedzictwa narodowego. Opisanie jej dziejów w okresie burz dziejowych w XX wieku jest godne dogłębnego zbadania i opisania. Przygotowanie opisu dziejów Biblioteki Jagiellońskiej jest koniecznie również dlatego, że do tej pory nie zaistniało żadne kompleksowe opracowanie tego zagadnienia, które obejmuje okres od 1918 do 2003, a które byłoby kontynuacją opracowań obejmujących czas do 1918 roku.
Dofinansowanie: 326.005,00 zł
Całkowita wartość: 326.005,00 zł
Data podpisania umowy: 23.9.2022
Mickiewicziana krakowskie (konkurs 11, Moduł: Dziedzictwo narodowe)
NPRH/DN/SP/507001/2021/11
Dokonanie pełnej kwerendy mickiewiczianów w krakowskich instytucjach kultury oraz opracowanie naukowe z kontekstami autografów, wydań dzieł, listów, dokumentów osobistych i rodzinnych, artefaktów, korespondencji dotyczącej profesury UJ, dokumentów dotyczących pogrzebu na Wawelu, sposobów upamiętnienia poety. Upowszechnienie wiedzy o ich istnieniu, miejscu przechowywania i charakterze. Udostępnienie online kompletnego opracowania materiału w postaci nteraktywnego polsko- i anglojęzyczne wirtualne muzeum. Wydanie drugiego tomu katalogi "Mickiewicz w Krakowie", opisy i wizerunki mickiewiczianów. Umożliwienie naukowcom z różnych dziedzin prowadzenie badań naukowych na temat mickiewiczianów. Zaproponowanie możliwych tematów, strategii i metodologii badawczych.
Dofinansowanie: 1.500.000,00 zł
Całkowita wartość: 1.500.000,00 zł
Data podpisania umowy: 23.2.2023
Sumaryzacja wybranych Ksiąg Wpisów Metryki Koronnej Jana Kazimierza Wazy ze zbiorów AGAD w Warszawie (konkurs 11, Moduł: Dziedzictwo narodowe)
NPRH/DN/SP/507161/2021/11
Celem projektu jest opracowanie streszczeń dokumentów z 11 ksiąg wpisów Metryki Koronnej z czasów panowania Jana Kazimierza Wazy, z lat 1649 – 1668. Pracami zostaną objęte księgi pochodzące z kancelarii Jerzego Ossolińskiego, Andrzeja, Bogusława i Jana Leszczyńskich, Andrzeja Trzebickiego i Mikołaja Prażmowskiego. Zawierają większość zawartych w Księgach Wpisów Metryki Koronnej Jana Kazimierza. Dokumenty te są istotne dla odtwarzania różnych aspektów dziejów Rzeczpospolitej w tej epoce. Jest to kontynuacja projektu dotyczącego sumaryzacji nieopracowanych ksiąg epoki Władysława IV, finansowanego przez Narodowy Program Rozwoju Humanistyki w latach 2014 – 2018. Streszczenia te zostaną udostępnione w postaci 10 książek, a rok po zakończeniu publikacji książek, także w internecie. Metryka Koronna jest jednym z najcenniejszych polskich zespołów archiwalnych i zawiera nieprzebrane bogactwo materiałów źródłowych do dziejów dawnej Rzeczpospolitej. Prace nad sumaryzacją, czyli streszczaniem tych dokumentów toczą się od końca XIX wieku i nie zostały nadal zakończone.
Dofinansowanie: 726.697,00 zł
Całkowita wartość: 726.697,00 zł
Data podpisania umowy: 28.2.2023